TOS Businessclub | Uitgelicht: Christiaan Kooman van Twentestad Bedrijfsrecherche

Christiaan Kooman (Twentestad Bedrijfsrecherche)

Wanneer iemand je vertelt dat-ie werkt als bedrijfsrechercheur, dan spreekt dat gelijk tot de verbeelding. Maar wie denkt dat Christiaan Kooman zich regelmatig als een soort Sherlock Holmes in de struiken verschanst om iemand op heterdaad te betrappen, heeft het mis. Nee, Twentestad Bedrijfsrecherche houdt zich vooral bezig met… mensen interviewen. ‘Het is onze taak om uit te zoeken wat er precies is gebeurd, maar iemand observeren, doen we niet vaak. Observatie is best een verregaand middel en bovendien lang niet altijd zinvol,‘ verklaart Christiaan. ‘Alleen in het uiterste geval gaan we hiertoe over.’ 

Kun je wat voorbeelden geven van opdrachten die je krijgt?

‘We houden ons bezig met fraude, belangenverstrengeling en screeningen, maar de laatste tijd zijn we vooral druk met onderzoek  naar seksuele intimidatie. Door de onthullingen bij The Voice of Holland en bij Ajax staat de telefoon roodgloeiend. Twentestad Bedrijfsrecherche is namelijk een dochteronderneming van Partners in Integriteit, waarvan ik ook eigenaar ben − samen met mijn compagnon Berber Wierstra. Bij Partners in Integriteit ligt de focus voornamelijk op onderzoek naar seksuele intimidatie en andere ongewenste omgangsvormen. Als lid van de onderzoekscommissies van de KNLTB en het Instituut Sportrechtspraak (ISR) ben ik ook  betrokken bij spraakmakende onderzoeken naar grensoverschrijdend gedrag in de (top)sport.’ 

Geloof jij nog in het goede van mensen?

‘Een bekende uitspraak is: een beetje integer bestaat niet. Maar ik denk van wel. Iedereen rijdt weleens een scheve schaats, vertelt een leugentje om bestwil of meldt zich een keer ziek terwijl er geen virusje in de lucht hangt. Maar daarmee ben je niet gelijk fout of corrupt. Natuurlijk heb je ook mensen bij wie het niet bij dat ene leugentje blijft. Het doen van onderzoek naar het menselijk gedrag vind ik heel boeiend en is altijd onderdeel geweest van mijn werk. Ik deed het voorheen als rechercheur bij de politie, later als misdaad- en onderzoeksjournalist en weer later als integriteitsonderzoeker bij een onderzoeksbureau dat zich richtte op de gemeentemarkt. Ik ben altijd benieuwd naar wat er is gebeurd en waarom iemand iets heeft gedaan. Waarom zou je je carrière op het spel zetten voor een lullige fraude? Of het teamgenootje van je dochter een seksueel getint appje sturen? Het doet me goed dat we via onderzoek kunnen achterhalen wat zich heeft afgespeeld en zo bijdragen aan de veiligheid binnen organisaties.’

Kun je de ondernemers die dit lezen een beetje advies geven?

‘Zeker. Stel, jij bent directeur van een bedrijf en iemand komt jou vertellen dat er iets ergs is gebeurd. Dan ga jij waarschijnlijk onmiddellijk in de actiemodus: wie was erbij betrokken, we halen hem of haar er gelijk bij. Mijn advies is: doe even niets, maar slaap er eerst een nachtje over. Of bel ons, dan krijg je gratis advies. Wanneer je gelijk iemand ter verantwoording roept en hij of zij heeft daadwerkelijk iets gedaan dat niet door de beugel kan, dan gaat diegene hoogstwaarschijnlijk direct alle belastende dingen vernietigen. Daarnaast verstoor je gelijk de relatie, want jouw vraag bevat een beschuldiging, maar misschien blijkt later dat die persoon onschuldig is. Dat is natuurlijk zonde.’ 

Zit jij ondertussen niet vol met smeuïge verhalen?

‘Ja, maar die kan ik natuurlijk niet zomaar delen. Al heb ik wel twee boeken geschreven over mijn werk in de afgelopen jaren: De zwerende wethouder en andere verhalen en De verdwenen wethouder en de gevallen burgemeester. Wie ze wil lezen, stuurt maar een e-mail, dan stuur ik een exemplaar op. Ook maken Berber en ik samen een podcast: Fout of stout. We hebben net een seizoen van 10 afleveringen afgerond. In een klein half uurtje ontleden we een bekende integriteitskwestie  en trekken we aan het eind de conclusie: was het nou fout of stout? Niet met een wijzend vingertje hoor. Maar menselijk gedrag is gewoon razend interessant.’ 

Wat zoekt een recherchebureau bij de TOS?

‘Wat voor mijn werk geldt, geldt ook voor mijn vrije tijd: ik wil dingen doen die ik leuk vind. Ik hou van voetbal en via de TOS  zit je op een goeie plek in het stadion. Tussendoor en na afloop duik je gezellig de TOS Lounge in. En qua netwerken organiseert de TOS leuke activiteiten, zelfs met al die coronamaatregelen. Verder ligt er zakelijk gezien nergens druk op. Ook dat bevalt me. Ontmoet je iemand en kun je iets voor elkaar doen, dan is dat mooi meegenomen. Ondertussen heb je het gewoon gezellig met elkaar.’